Saratlı Yeraltı Şehri
SARATLI KIRKGÖZ YER ALTI ŞEHRİ
I.KAT 1 NOLU MEKAN: Yer altı şehri kasaba yerleşim alanının güneyinde yer almaktadır. Toprak ve bozulan tüf kayalar kaldırılarak temizlenmiş, bozulmuş olan eski merdivenler kaldırılmış ve kesme taştan I. Kat 1 nolu mekana inişi sağlayan yeni merdiven yaptırılmıştır. Üstü tonoz kemerle kapatılan ve ahşap kapı takılan bölüm ana giriş haline getirilmiştir. Tüf kayanın oyulması ile oluşturulan mekan içerisinde bulunan dolgu toprağı ve saman yığıntısı temizlendikten sonra bu kısmın ahır olarak kullanıldığını gösteren 14 adet hayvan yemliği ve hayvan bağlama yemliği ortaya çıkarılmıştır. Mekana temiz hava girmesini sağlayan 2 adet havalandırma bacası tavan kısmına açılmıştır.
I.KAT 2 NOLU MEKAN:. Ahır olarak kullanıldığını gösteren 7 adet hayvan yemliği yapılan moloz temizliği sonrasında ortaya çıkmıştır. Kuzeydoğu köşeden devam eden tünel toprakla dolu olup yer altı şehri üzerindeki yerleşim alanındaki evlerin alt kısmına gitmekte ancak üzerinden yol geçmesi nedeniyle devamının bozulduğu görülmektedir. Tünel yola kadar açılmış ve üstü havalandırma şeklinde kapatılmıştır. Odanın güneydoğusunda yer alan sürgü taşı tüneli kapatmak için konulmuştur.
II.KAT 1 NOLU MEKAN: I kat 2 nolu mekanın kuzeybatısından gelen tünelin devamında ulaşılmaktadır. Toprak ve kaya molozu dolgunun atımı sonrasında zemine kazılmış, su kuyusu olduğu 10 m derinliğe inildikten sonra anlaşıldı. Kuyu tabanında mevcut olan yer altı suyu toprak dolgunun temizlenmesi sonrasında yeniden ortaya çıktı. İçine insan düşme tehlikesi göz önüne alınarak üzeri mazgal demiri ile kapatıldı. Kuyunun bir metre solunda zemine oyulmuş tandır bulunmaktadır. Su kuyusu üzerinde havalandırma bacası mevcuttur.
II. KAT 2 NOLU MEKAN: Yıkılmış olan güney tarafı duvarı yöre taşında duvar örülmek mekana açılan, kayayı oyma suretiyle yapılmış, düzgün planı olmayan 3 oda yer alır. Mekanın doğusundaki yer alan240 cm uzunluğundaki tünelin ise halen kasaba halkı tarafından kullanılan mekanlara açılması bu kısımdaki çalışmaların devam etmesini önlenmiştir. Mekanın doğu kısmının ortasında açılmış olan tünel ise tamamlanmadan bırakılmıştır.
KAT 5 NOLU MEKAN : III.kat 2 nolu mekanın batı köşesinde kuzeybatıya doğru meyilli bir şekilde kıvrılarak inen tünelle girilmektedir. Kuzeybatı duvarının orta kısmına oyulan ve mekana kuyulu dam adına veren su kuyusu buradadır. Kuyunun sağında bir oda, solunda ise iki oda yer alır.
2000 yılı Saratlı yer altı şehri temizlik çalışmasıyla 3 katlı olduğu tespit edilmiştir. İç kısım mekanları ile dış kısımda yıkılmış olan mekanların temizliği yapılmış giriş bölümü yeniden oluşturulmuş ve ışıklandırma tesisatı döşenmiştir. Turistlerin dikkatini çeken Kırkgöz yeraltı şehri her açıdan gelişmiş ziyaretçilerini memnun edecek her türlü hizmet verilmektedir. yöresel eşyalar alabileceği, yemek yiyebileceği, konaklayabileceği yerler mevcuttur.
Saratlı Kırkgöz Yeraltı Şehri Nevşehir’e 50 , Aksaray’a ise 22 km uzaklık mesafesinde. 7 katlı olduğu düşünülen bu yeraltı şehrinin sadece 3 katı gezilebilecek durumda. 3 katta bulunan toplam oda sayısı 40’dır ve bulunan bu gizemli yer altı şehrindeki odaları gezebiliyorsunuz.
Bildiğiniz gibi Kapadokya bölgesindeki bu volkanik yapılar, Hasandağı, Erciyes ve Melendiz’in aktif hale gelmesi ile beraber , insanlar bu sert kaya altındaki yumuşak tabakayı keşfetmesiyle bu yeraltı şehirlerini yapmışlar.Hem İlk hristiyanların Roma zulmünden,hemde dış tehditlerden korunmaları için gereken güvenliği sağlayan bu yapılarda, şehir içi su sarnıçları , ekmek yapmalarını sağlayan aletler ve havalandırma mevcut ve bununla beraber gerektiğinde aylarca burada yaşamalarına olanak sunmuş. Saratlı’da içten sürgülü ve dışarıdan gelenlerin anlayamayacakları şekilde değirmen taşından yapılmış sürgülü emniyet kapıları mevcut.
Eğer ki klostrofobi yada astım gibi problemleriniz varsa girerken 2 kere düşünün.
